Hautetsontziak ehuntzen, erabakitzeko eskubidearen alde

Gure Esku Dago dinamika 2013ko ekainean sortu zen, erabakitzeko eskubidea aldarrikatzeko helburu irmoarekin. 2014ko ekainaren 8an, 150.000 pertsona inguruk osatutako giza kate bat eraiki zuten, Euskal Herria Durangotik Iruñera lotzen zuena. Milaka kilometro, milaka eskuk lotu zituzten. Azaroaren 9an, berriz, Donostian 10.000 lagunek hautetsontzi erraldoi bat irudikatu zuten, erabakitzeko eskubidearen alde. Orain giza kate erraldoi hartatik urtebete ingurura, ekainaren 21ean, egingo duten ekimen masiboa prestatzeko buru belarri lanean dabiltza. Eta bide horretan kokatzen da, Euskal Herriko herri askotan, apirilaren 25ean, ospatuko duten Ehuntze Eguna.

Tolosaldeko hainbat herritan ere ospatuko da Ehuntze Eguna. Aitor Otegi alkizarrak eta Ander Otezabal tolosarrak dinamika gertutik jarraitu dute, Gure Esku Dago taldean parte hartzen baitute, eta Otegik dioenez Ehuntze Egunera iritsi bitarteko hilabete hauetan ere «herri guztietan lanean» jarraitu dute, «gauza berriak» antolatzen eta «ekimen berria» prestatzen.



Ehuntze Eguna eskualde osoan

Aipatu bezala, ekainaren 21ean izango du aurtengo ekimen nagusia Gure Esku Dago ekimenak. Ekimen horretarako irudi nagusia oihal ezberdinek osatutako hautetsontzia da, eta oihal horiek atontzea izango da besteak beste, apirilaren 25ean, Ehuntze Egunean egingo dutena, Otezabal tolosarrak azaldu bezala: «Aurten izena ematea oihalen gaiari lotuta izan da, eta parte hartzea sustatzeko eta oihal horiek apaintzeko bilduko gara eskualdeko herri ezberdinetan». Hortaz, Ehuntze Egunean, ekainaren 21ean erabakitzeko eskubidea irudikatzen duen hautsetsontzi erraldoia eraikitzeko erabiliko dituzten oihalak «josi eta apaindu» egingo dituzte.

Kolore eta forma ezberdinetako oihalak erabiliko dituzte, eta horrekin erabakitze prozesuan herritarren aniztasuna beharrezkoa dela irudikatu nahi dute: «Oihalak metafora bat dira denen artean erabakia ehundu behar dugula irudikatzeko». Denen artean josi eta atondutako oihal horiekin, hautsetsontzia sortzerakoan «denona den erabakian» herritar guztien «parte hartzea» irudikatuko dute.

Zenbait talde eta eragilek etxeko lanak erdi eginak eramango dituzte apirilaren 25ean. Izan ere, Otegik azaldu bezala hogei laguneko taldeak osatu dituzte oihalak «apaintzen» hasteko. Nahiz eta herri askotan Ehuntze Egunean bertan ere oihal horiek norberak nahi duen «mezuekin, aldarrikapenekin eta irudiekin» atondu ahal izango dituzten. Ondoren, Ehuntze Egunean oihal guzti horiek josteari ekingo diote.



Bestalde, festa egun horretan ekainaren 21ean egingo den ekimen masiborako izen emateko aukera ere izango da herri guztietan. Hain zuzen ere, ekimenaren aurkezpenean Gure Esku Dago dinamikako antolatzaileek, festa ospatuko den egoitzetan «edukiera arazoak aurreikusteko eta ekimenaren finantzaketarako» arratsaldeko ekitaldietarako sarrerak salgai jarriko direla aipatu zuten. Horregatik, sarrerak «ahalik eta azkarren» erosteko gomendatu zieten herritarrei, eta horretarako lehen aukera apirilaren 25ean izango da eskualdean.

Edonola ere, erabakitzeko eskubidearen alde herritar guztien «parte hartzea» bultzatu nahi dute eta hori «festa giroan» eta «musika giroan» egingo dute. Egun horretarako herri bakoitzak bere egitaraua prestatu du, eta eskualdeko herri «gehienetan» izango da zer egina. Tolosan esaterako Ubeda anaiak, Kike eta Jone Amonarriz edo Dj Bull izango dira kalean «giroa» jartzen. Otezabalen esanetan egun «atsegina» eta «erakargarria» izango da. Bestalde, Anoeta eta Iruraren artean sukaldeko desafio bat egingo dute, eta amasarren eta billabonatarren artean ere izango da kirol desafioa. Festa giroa ez da faltako eta helburua «jendea hurbiltzea» da oihalak apaindu eta izen ematea bultzatzea da.

Horregatik guztiagatik, Otegik eta Otezabalek parte hartzeko gonbita luzatu nahi izan dute: «Azaldu dadila norbera bere herrira eta parte har dezala». Apirilaren 25ean «denak kalera» ateratzera animatzen dituzte: «Aiton-amonekin, umeekin, lehengusuekin, lankideekin…».

Ezberdinen arteko lotura

Festak eta aldarrikapenak bat egingo dute Ehuntze Egunean, eta Otegi eta Otezabal ilusioz daude. Azken honek dioen moduan, «aspaldiko mamuak» ezabatu nahi dituzte, eta horretan dihardute hilabete guzti hauetan herri ezberdinetan lanean ari diren taldeek. Otegik azaldu bezala «oso garrantzitsua» da eurentzat herri guztietan egotea dinamikari olioa botako dioten taldeak, horrek «lanak asko errazten baititu». Halaber, «herritarren ekimena» dela diote, eta gertutasun hori bilatzeko ere herri bakoitzeko herritarrak parte hartzea positiboa dela uste dute. Horregatik, interesa duen oro talde horietan parte hartzera «animatu» nahi dituzte: «talde irekiak gara, gehienak amateurrak, baina denon parte hartzea posible da».

Sentsibilitate ezberdinetako herritarren taldeak osatu nahi dituzte Gure Esku Dago dinamikako taldekideek, eta helburu hori lortzea «posible» dela uste du Otezabalek: «Ez zaigu egina etorriko, baina sinistu egin behar dugu eta guztion egitekoa da». Eurak «eskuak irekita» eta «eskua emateko prest» daude, eta «poliki-poliki» bada ere aniztasun hori lortzen ari direla uste dute. Nahiaz gain, herritar guztien parte hartzea lortzeko «beharra» dutela dio Otegik. Partaidetza «oso garrantzitsua» da eta horretarako «saretze» lana burutzen ari dira. Oihalak sortzeko ekimenarekin ere, hain zuzen, horixe bilatzen dute, eta horretarako pertsona bakoitzak beste pertsona batzuk inplikatzea lortzea da helburua.



Aurrera begira, beraz, ikuspegi «positiboa» dute guztiz: «Herri honek erabakitzeko eskubidearen eguna iristeko nahia du». Gainera aurten, aurrera pausoa emanez, hautetsontziak eraikitzea, «bozkatzeko ariketa» gerturatze ari denaren unea irudikatu nahi dute, «praktikotasuna bilatzen» saiatu dira. Izan ere, Otezabalek eta Otegik argi dute Gure Esku Dagok aldarrikatzen duen erabakitzeko eskubidea ariketa «demokratikoa» dela eta eskaera «sinplea» dela, horregatik jendearengana «iristea eta animatzea» guztiz bideragarri ikusten dute. Ezezkoaren ala baiezkoaren gainetik, «masa garrantzitsu batek» erabakitzea da egiten duten lanaren helburua, eta horretan dihardute, gainera.

Ekainak 21

Jada aipatu dugu, apirilaren 25ekoa beroketa lan bat izango dela. Izan ere, aurtengoan ekainaren 21a aukeratu du Gure Esku Dago dinamikak ekimen masiboa burutzeko eta aurreko lanaren isla egun horretan azaleratuko da. Ekainaren 21ean, Euskal Herriko bost hiriburuetara zabalduko da festa. 12:00etan hiriburuetan lehenago jositako oihalekin batera giza katea osatuko dute, baina ekitaldi nagusiak 17:30ean izango dira, Donostian, Baionan, Bilbon, Iruñean eta Gasteizen. Bertan herri eta auzoetan jositako oihalekin hautetsontzi erraldoi bat eraikiko dute. Gure Esku Dagok azaldu duenez egun hori «etorkizunari begira» jartzeko eguna izatea nahi dute: «Erabakitzeko eskubidearen gauzatzeari ateak zabaltzeko eguna».

Ekimen horrekin erabakitzeko eskubidearen gauzatzean aurrerapauso bat ematea espero dute, eta gero eta gertuago ikusten duten bozkatzeko eguna irudikatu.